برادران و خواهران ما هنوز در دو ماه محرم و صفر هستیم و در این باره صحبت می کنیم که ما باید چه چیزی را از جنبش اصلاحی حضرت امام حسین (علیه السّلام) بیاموزیم.
از اصلاحات مهمی که حضرت امام حسین (علیه السّلام) می خواست آن را با انقلابش و اصول و سیره زندگی خود محقق نماید، اصلاح اخلاقی و تربیتی فردی و اجتماعی بود.
برادران و خواهران در اینجا یک مقدمه لازم است و بعد از آن وارد جزئیات اصلاح اخلاقی می شویم که امام (علیه السّلام) می خواستند آن را محقق نمایند و ما باید طبق آن حرکت کنیم و آن را اجرا نماییم.
برادران و خواهران ما به عنوان فرد و جامعه اشکالاتی داریم حتی در بسیاری از موسسات نیز اشکالاتی وجود دارد. ارزیابی، توجه و اهمیتی که ما برای کار تربیتی و اخلاقی قائل هستیم، چیست؟
ما یک آموزش آکادمیک داریم، کار آموزش تخصصی در تخصصهای مختلف و نیز یک کار آموزش تربیتی و اخلاقی داریم. برادرانم درباره مواردی که در باب حساسیت و اهمیت کار اخلاقی و تربیتی برای جامعه بیان خواهیم کرد، دقت کنید، ما این اهمیت را از دو بعد بیان خواهیم کرد:
انسان پتانسیلها و امکانات بسیاری دارد، توانمندیهای علمی و اقتصادی، ثروتها و بسیاری موارد دیگر. اگر این پتانسیلها و امکانات و حرکت انسان در زندگی در مسیر اخلاقی و تربیتی درستی قرار نگیرند، ما نمی توانیم با آنها هدف زندگی یعنی خوشبختی، آرامش، آسایش، راحتی، تکامل انسان و عمل به وظیفه را در زندگی محقق کنیم.
اکنون همه ما به عنوان فردی در جامعه این پتانسیلهای مختلف را داریم اما چگونه به آنها جهت دهیم و آنها را به کار گیریم؟ چگونه از آنها در راستای سازندگی و تحقق خیر و آرامش و سعادت در جامعه استفاده کنیم؟ این امر از علم صرف به دست نمی آید و از صرف پتانسیلها و امکاناتی که انسان در زمینه علوم، فرهنگها و توانمندیها دارد؛ محقق نمی شود. بدون اصول اخلاقی و تربیتی نمی توان این انرژیها و توانمندیها را برای ساختن زندگی توأم با سعادت و آرامش به کارگرفت.
به همین دلیل افراد بسیاری را که فناوریها و علوم پیشرفته و ایده ها دارند را به جای اینکه منبع خیر باشند، منبع شر و مصیبت برای جامعه هستند.
انسان موجودی اجتماعی است، یعنی نمی تواند به تنهایی زندگی کند وبه معاشرت با دیگران نیاز دارد تا بتواند به وظیفه اش در زندگی عمل کند، از این ارتباط و همزیستی میان فرد با دیگری روابطی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فکری ایجاد می شود.اگر این روابط طبق اصول اخلاقی و تربیتی درست نباشند، نمی توانند روابطی منظم و آرام برقرار کرد.
این روابط باید به انسجام، انس، دوستی و همکاری منجر شود تا هدف محقق گردد و ما به اهدافی که می خواهیم برسیم، بدون این مساله زمانی که به دلایلی دشمنی، کینه، درگیری و کشمکش بر این روابط حاکم می شود زندگی انسان را تحت الشعاع قرار داده و به فلاکت و سیه روزی می کشاند.
بنابراین ما باید برای وابستگیهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فکری چارچوبها، اصول و محدودیتهایی داشته باشیم که به وسیله آن بتوان قوانین و اصولی را برای ساخت زندگی سعادتمندانه برای فرد و اجتماع به کار بگیریم.
برادرانم اکنون ما در عصری زندگی می کنیم که در آن گمراهی، دروغ و فریب و از همه آنها خطرناکتر گمراه سازی و دروغ رسانه ای و سیاسی گسترش یافته است و تقلب، سوء استفاده، خیانت در امانت، قتل، فروش پستها و خرید آراء با پول رواج یافته است و در میان جوانان ما موارد انحرافی و روابط دختران و پسران و برپایی جشنهایی در اماکن عمومی حاکم شده است و در این موارد معاشرت و برخی رفتارهای غیر قابل قبول از منظر اخلاقی به شکلی آشکار وجود دارد، زمانی که چنین رفتارهایی گسترش می یابد و امر به معروف و نهی از منکر از جامعه رخت بر می بندد و چه بسا امر معروف به منکر تبدیل می شود و منکر امری معروف و نیک قلمداد می شود و حق، باطل و باطل، حق محسوب می شود، آن زمان و زمانی که ما اقدامی موثر و سریع برای مقابله با این خطرات را شاهد نباشیم، گسترش چنین مسائلی هشداری برای فروپاشی اخلاقی و مرگ‌ ارزشها و اصول وجدانی محسوب می شود.
آن زمان می بینیم کشورمان مورد هجمه موجهای فساد مالی و اداری و سوء مدیریت قرار می گیرد و به دلیل سوء استفاده از سیستمهای ارتباط اجتماعی و دیگر موارد، فساد اخلاقی در میان دختران و پسران جوان ما گسترش می یابد و این امر موجب شیوع فساد اخلاقی می شود. مردم در بسیاری حالات راهی پیدا نمی کنند جز اینکه برای انجام کارها و معاملاتشان در بسیاری از ادارات دولتی از سر اجبار پولی پرداخت کنند.
آموزش در مدارس و دانشگاههای ما همراه و همزمان با کار تربیتی و اخلاقی نیست، توجه به آموزش علوم تخصصی دانشگاهی خوب است و بدون آن ما نمی توانیم پیشرفت کنیم و زندگی خود را شکوفا سازیم اما مشکل اینجاست که این توجه بسیار به علوم تخصصی دانشگاهی همراه با توجه به کار تربیتی و اخلاقی کودکان و جوانان ما نیست و این نوع توجه در مدارس، دانشگاه ها، موسسات و غیره از طرف مسئولان این امر وجود ندارد.
برای تحقق آرامش و پیشرفت یک ملت، بسیار اهمیت دارد که همزمان با آموزش تخصصی و آکادمیک به آموزش مباحث تربیتی و اخلاقی پرداخته شود و به همان اندازه که برای علوم و فرهنگها و معارف قائل هستیم برای آموزش مباحث تربیتی و اخلاقی فرد و جامعه نیز اهمیت قائل باشیم.
حال دلایل نبود ارزشهای اخلاقی و پایبندی اولیه در جامعه چیست؟
دلایلی وجود دارند که ما باید آنها و راه حل آنها را بیان کنیم وسپس بگوییم شیوه و منهج حضرت امام حسین (علیه السّلام) در راه اصلاح اخلاقی چیست. این را ان شاء الله در خطبه های بعدی بیان می کنیم. سپاس مخصوص الله پروردگار دو جهان است. خداوندا بر محمد و خاندان پاک و مطهرش درود فرست.
از خداوند متعال می خواهیم که ما را در راه اصلاح اخلاقی و تربیتی خود و جامعه ما و پیروی از راه حضرت امام حسین (علیه السّلام) موفق گرداند زیرا که او شنوای اجابت کننده است و سپاس مخصوص الله پروردگار دو جهان است خداوندا بر محمد و خاندان پاک و مطهرش درود فرست.