Yüce Dini Merceiyet devlet kurumlarında ve vatandaşa hizmet ile görevli diğer kurumlardaki memurlara; memlekete, topluma ve insana hizmet ve ülkenin kalkınıp saygınlığına kavuşması gibi (herkesçe) gözlenen gayeleri gerçekleştirmek için vazifeyi düzgün, tam ve sağlam bir şekilde yapmayı sağlayan talimatlara uymaları, iş etiğine bağlı kalmaları ve vazifelerinin gereğini yapmalarını söyledi.
Yüce Dini Merceiyet temsilcisi Şeyh Abdulmehdî Kerbelâi (İzzeti daim olsun) tarafından 14 Zilhicce 1440 (16 Ağustos 2019) Cuma günü Hz.İmam Huseyn’in (Allah’ın selâmı üzerine olsun) Mukaddes Ziyaretgâhı’nda kıldırılan Cuma namazının ikinci hutbesinde şunlar yer aldı:
“Kardeşlerim, bacılarım; ikinci hutbede konumuz bir vazifede çalışmanın şerî, milli ve ahlakî açıdan hakları ile içinde bulunduğumuz gerçek. Burada bir giriş yapalım. Bir vazifede çalışmakla kastettiğimiz şey; ister doktor ster mühendis ister öğretmen isterse başka türden olsun memura verilen görevin kendisi değil sadece. Bu önemli bir bölümdür. Zikrettiğimiz ‘bir vazifede çalışma’ esas düzeyde bir vazife ile görevlendirilen kimseleri ya da ister memur ister bir meslek erbabı olsun hizmet ile görevlendirilen şahısları; yani herkesi kapsar. Maksadımız meslekte çalışmanın prensipleri ve bunlara aykırı olan şeyler, bu hutbede de onları zikredeceğiz. Bazıları bunların sadece memurların yaptıkları vazife ile kısıtlı olduğunu sanabilir; aksine bu diğerlerini de kapsar. Evvela memurları sonra da bir hizmet ya da bir vazifeyi yapmakla görevlendirilmiş her insanı kapsar; ister çiftçi olsun ister marangoz, ister şoför olsun isterse de zanaatkâr. Devlet memuru olmasa bile (onu da kapsar). Ancak esas düzeyde muhtelif işler ve vazifeleri yapmakla görevli memur kardeşlerimizi kastedeceğiz.”
“Burada mutlaka bir giriş (daha) zikretmeliyiz. Çalışmak; kuşkusuz geçinmenin, sosyal yaşamın, ekonominin ve eğitimin olmazsa olmazlarındandır. Hayatın olmazsa olmazlarından biri sayılır. İnsanın kemâlinin ve ona yaraşan mertebelere yükselmesinin ilkelerinden biridir. Aynı şekilde insanın gerek birey gerekse de toplum olarak gözlediği gelişimin, kalkınmanın, refahın, izzetin, saygınlığın ve mutluluğun temelidir. Girişte zikredeceğimiz şu hususlara dikkat ediniz; ardından ilkeleri zikredeceğiz. Bu yüzden kardeşlerim; hayatın olmazsa olmazlarından biri (çalışmaktır). İnsanın kemalinin prensibi, yeryüzünü imar etmenin ve insanın yeryüzünü geliştirip kalkındırmada halife kılınmasının, izzetin, saygınlığın ve gerek birey gerekse de toplum olarak insana yaraşan (bir hayat sürmenin) özünde çalışmak vardır. Kur’ân-i Kerîm’de imanı zikredip onunla birlikte amel etmeyi (çalışmayı) zikretmeyen bir ayete çok az rastlanır. Sadece salt imani konulardan söz ederken zikretmemiştir. Geri kalan yerlerde imanı zikreden bir yer yoktur ki beraberinde amel etmek zikredilmesin.”
“Burada konumuz bir vazife ile görevli olarak çalışmayı ilgilendiriyor. Çünkü hayatın temel ve zorunlu ihtiyaçlarını gerçekleştirme açısından hassas ve önemli bir rolü vardır. Geçim açısından olsun tıbbi hizmetler olsun, eğitimsel hizmetler olsun ya da diğer hususlar olsun; kalkınma, refah, rahat, mutluluk, gelişim, bireyin ve toplumun gerek içte gerekse de dışarıda önemli ve saygın bir konuma sahip olması (buna bağlıdır). Bu girişti kardeşlerim.”
“Bir işi sağlam ve tam yapmanın prensipleri nelerdir peki? Hepimizin ümit ettiği (ve bu hususa bağlı olan) o gayeleri nasıl gerçekleştiririz? Bakın kardeşlerim, şimdi bu zikredeceklerimiz Allah’a iman eden dindar bir kimse için olsa da bir dine iman etmeyen bazı toplumlarda da bu prensipler vardır. Bunun sebebini de açıklayacağım. Bu yüzden de bu prensipler sadece mümin insanla kısıtlı olmayıp herkes için genel prensiplerdir. Namaz kılmayan oruç tutmayan insanın bile gayelerini veya bazı gayelerini yerine getirebilmesi için bu prensipleri göz önüne alıp bunlara bağlı kalması gerekir ki zikrettiğimiz hedeflere erişebilsin.”
“İlk prensip; işin insanın nezdinde sevimli olması. Bu sevimli oluşun özünde yatan şey ne peki? İşi kendi nezdimizde nasıl sevimli kılarız? Bu önemli bir konu ile ilgilidir kardeşlerim. Dindarlarla da dindar olmayanlarla da konuşacağız şimdi. İnsan eğer çalışmayı dini ve imani hayatının prensiplerinden veya hem kendi hayatında hem toplumunun hayatında yüce bir değere sahip sayıyorsa ona karşı da (öyle davranır).Hayatın prensiplerinden biri sayar, yüce bir değer olarak görür, hayatta ulvî bir gaye (olarak ele alır). Bazen mümin bir insan vardır; işi İslami açıdan, dini açıdan, imani açıdan üstün bir değere sahip sayar. Kur’ân-i Kerîm’de ve hadîs-i şerîflerde geçtiği gibi. Bunu dinin prensiplerinden biri sayar. Hangi işi yaparsa yapsın bunu bu şekilde ele alır. Bazen de çalışmayı milli bir değer olarak sayan bir insan vardır. İşi kendi halkı ve vatanı açısından değerli olarak görür; ‘Çalışmak memleketimin gelişmesine, kalkınmasına katkı sağlar. Rahatım, mutluluğum ve halkımın, vatanımın izzeti, saygınlığı, egemenliği ve bağımsızlığı buna bağlıdır. Bunu yüce bir vatani değer olarak sayar. Bazen de çalışmayı kendi dar kapsamlı maddi hedeflerini gerçekleştirecek bir prensip olarak gören insan olur. Hayatının salt maddi yönüyle ilgili olarak görür. Gerek bireysel gerek varlık gerek parti gerekse de belli başlı bir taraf olarak ihtiyaçlarını gerçekleştirecek bir husus olarak ele alır. Bunu ne iman, ne vatan ne de ahlakın bir prensibi olarak görmez. O zaman o kişinin işe duyduğu sevgi de işin getirdiği maddi sonuçlar kadarınca olur. Ancak bunu ilahi, imani ve dini bir prensip görürse kişi – çünkü bunu Allah-u Teâlâ da sever, Hz. Peygamber (Allah-u Teâlâ O’na ve Pâk Ehlibeyti’ne salât eylesin) de, İmamlar da, salihler de – işte o zaman işi ulvi bir gaye olarak ele alır. İhlasla işe atılır; işini sapasağlam yapar. İşi tüm yönleriyle ele alır; insanlara hizmet vb gayeleri gerçekleştirebilecek şekilde işi tastamam yapar…”

“Ancak işini sadece şahsi maddi kazanç olarak ele alırsa – ki çoğu kişi için bu böyledir – o zaman kişinin o hizmeti tamamlamak, işini tastamam yapmak ve bunun için elindeki her türlü enerjiyi harcamaya yönelik güçlü bir motivasyon kaynağı olmaz. İş de o zaman kişinin nezdinde bu konumda olmaz. Bu yüzden hepimizin üzerimize düşen kardeşlerim – memur olsun ya da olmasın – işe bu ilkeli yaklaşım ile bakmaktır; işe yüce bir değeri bulunduğu gözüyle bakmaktır. Dikkat ediniz kardeşlerim; bazı ülkeler bir dine inanmazlar. Ancak kalkınmış, gelişmiş ve başka halklar nezdinde büyük bir konum sahibi olmuşlardır. Neden? Onların iş yapılan yerlerinde çalışan – memur olsun ya diğerleri olsun – kişilere dikkatle bakınız; işin onlar için milli ve vatani bir prensibi temsil ettiğini, (işini iyi yapmanın) ahlaki bir ilke olduğunu bulacaksınız. Üstelik bir dine bile iman etmezler. Ancak şöyle derler: ‘Ben bu yaptığım iş ile halkıma hizmet ediyorum, vatanıma hizmet ediyorum; vatanımın ve halkımın izzetini, saygınlığını, konumunu diğer devletlerin ve milletlerin nezdinde yükseltiyorum.’ Çalışmaya yüce, üstün bir değeri bulunan milli bir prensip olarak bakarlar; sadece kişisel maddi gelir kaynağı olarak bakmazlar. Bu yüzden de kalkınmışlar, gelişmişler ve bu çerçeve içerisinde, bu perspektiften baktıkları için iş onlara sevimli gelmiştir. Kardeşlerim bu yüzden de; başlarken eğer sizde işi yararlı ve düzgün yapma prensiplerinin sizde var olmasını istiyorsanız – Allah-u Teâlâ’nın, Hz.Peygamber’in ve Pâk Ehlibeyti’nin (Allah’ın selâmı üzerlerine olsun) sevdiği gibi iş yapmak ya da halkınızın, vatanınızın sevdiği gibi iş yapmak istiyorsanız – mutlaka işe yönelik ilkesel bir tutumunuz olmalıdır. Mutlaka işe yüce bir değer biçmelisiniz. O vakit iş sizin nezdinizde sevimli olur. İlk prensip buydu.”
“İkinci prensip; işini ihlaslı (samimi) bir şekilde yapmak. Kardeşlerim temel bir sıfattır bu. Allah-u Teâlâ neden Abdullah oğlu Muhammed’i tüm Nebîler ve Resûl’ler arasından seçti? Neden filancayı falan ümmete seçti? Birçok insan varken neden falancayı peygamber filancayı vasî ve bir başka filancayı velî seçti? (Bu seçimin ardında yatan) ilk sıfat; Allah-u Teâlâ’ya iman etme ve amel etmede ihlastır. Bazen insan Allah-u Teâlâ’ya karşı ihlaslı olur; ameli de Allah-u Teâlâ ile bağlantılı olur. Bazen de insan vatanına ve halkına ihlaslı olur. Allah-u Teâlâ’ya ihlas sıfatı açısından da, Allah-u Teâlâ’ya iman açısından da başka insani değerlere inanç açısından da beşeriyet içinde el elden üstündür. Bu yüzden de memurları, hekimleri, mühendisleri ideal bir şekilde değerlendirmek istiyorsak; akıl ve bedenimizdeki potansiyeli, imkanlarımızı, hayatımızı, işlerimizi, vaktimizi, elimizdeki her şeyi en ideal şekilde değerlendirmek istiyorsak; hepsini ideal bir şekilde değerlendirmek ve en üstün sonuçlara ulaşmak istiyorsak mutlaka Allah-u Teâlâ’ya ihlaslı bir şekilde çalışmalıyız. İlk hutbede de büyük mali meblağlar elde edip edememenin, bir yerlere gelip gelememenin, seçimleri kazanıp kazanmamanın, itibar kazanıp kazanmamanın, övgü alıp almamanın yaptığımız hizmete ve işe etki etmemesi gerektiğini söylemiştik. Bunlar başkalarına sunduğum şeye etki etmemelidir. İşte ihlas budur. Ya da bir hizmet sunmanın ardından eziyet görüyorsam geri atmamamdır. Herhangi bir insanın işini yaparken, vazifesini yerine getirirken ihlaslı olması işte budur.”
“Üçüncüsü: İş etiği. İş etiği ne demektir. Diyelim ki ben bir memurum. Ben bir hizmet sunduğumda bir insana hizmet sunmak istiyorum; bir cansıza değil ki. Ben bir hekim isem hasta bir insana hizmet ederim. Ben bir öğretmen isem bir insana hizmet sunarım. Bir memur isem; başvuru yapan bir insana hizmet edeceğim, bir cansıza değil. Bu yüzden şu hizmeti sunarken; kaliteli bir insanın ahlakıyla bu işi yapmalıyım. İşime cansız bir makinanın üretimi gözüyle bakmamalıyım. Aksine önümde bir insan olduğunu görmeli; o insana hizmet isteğiyle tüm imkanlarımı ve enerjilerimi seferber etmeliyim. Bu yüzden mutlaka bende mesleğimin doğası ile uyumlu bir iş ahlâkı var olmalıdır. Hekim; hasta bir insanın canını kurtarmak ve ağrılarını hafifletmek için onu tedavi eder. Öyleyse üzerine düşen bu tıbbî işlemi insani etik çerçevesinde yapmaktır. Öğretmen öğrenci bir insana öğretmek istemektedir; o halde işini de öğretmen insanın etiği ile sunmalıdır. Memur da başvuran insanlarla çalışmaktadır; insanla çalıştığı için de onlara iş etiği aracılığı ile hizmet sunmalıdır. Bu yüzden de her bir mesleğin etiği vardır; neticeye varabilmek için mutlaka çalışmalar bu iş etiği çerçevesinde olmalıdır. Bu iş etiği olmaksızın az bir miktar dışında yarar elde edilemez. Tıp, bilim, mühendislik vb. her biri mesleğin kendine has etiği ile icra edilmelidir.”
“Dördüncü prensip: İş insana teslim edilen bir emanettir. Dikkat ediniz kardeşlerim; gerçekleştirdiğimiz her bir hizmet ya da vazife aslında vacip bir iştir veya müstehaptır veyahut yeryüzünde halife kılınma görevini yerine getirmektir. Dikkat ediniz: ‘Biz emaneti, göklere, yere ve dağlara teklif ettik de onlar bunu yüklenmekten çekindiler, (sorumluluğundan) korktular. Onu insan yüklendi. Doğrusu o çok zalim, çok cahildir.’ Semâlara, arza ve dağlara arz edilen emanet nedir? Ameli yapmakla yükümlü olmak. Allah-u Teâlâ (bir bakıma şöyle buyurmaktadır) ‘Ey insan seni yeryüzünde halife kıldım. Bu halîfe kılınma; iman ve amel ile başlar. Bu seni yükümlü kıldığım bir emanettir; onore etme değil. Evet; emaneti iyi bir biçimde eda edersen o zaman senin için bir şeref olur.’ Bu yüzden insan; vazifesini tam, sağlam, gayesini gerçekleştirecek seviyeye varan bir düzeyde iş yapmayı istiyorsa mutlaka vazifesini ne olursa olsun, konumu ne olursa olsun, mevkii ne olursa olsun onu bir yükümlülük saymak zorundadır. Bu yükümlülük de ona Allah-u Teâlâ ya da vatanı ve halkı tarafından ona verilmiştir; bu yüzden vazifesini eda etmek zorundadır (diye bakmalıdır).”
“Allah-u Teâlâ’ya inanıyorsa ‘Allah beni yükümlü kıldı’ der. Değilse ‘Ben vatansever bir insanım, ben gerçekten halkım için çalışırım. İşte halkım (karşımda)’ der. Eğer insanlar beni seçmişse ya da falancayı bir mevki için seçmişlerse bu seçimin anlamı şudur: ‘Şu konumu, şu makamı ve şu görevi senin boynunda emanet kıldık. Bu seni görevli kıldığımız bir yükümlülüktür; seni onore etmek için yapmadık bunu.’ İşte o zaman (kişi) bu vazifesini,işini ve hizmetini en iyi şekilde yerine getirecektir.”
“Önemli bir diğer prensip de haklara ve ödevlere bağlı kalmaktır. Dikkat ediniz kardeşlerim şu önemli olguya: İş var, işçi var ve işveren var. Kainatın hepsi yararlı bir düzenin var olmasına bağlıdır. Bu düzen de haklar ve ödevler meselesine, vergiye ve bağışta bulunmaya bağlıdır. Her bir işin mutlaka tüm taraflarını ilgilendiren bir haklar ve ödevler düzeni olmak zorundadır.”
“Kardeşlerim hakkını talep etmek her insanın hakkıdır. Ancak insanın yükümlü olduğu ödevlere bakmadan sadece haklarına odaklanması büyük ve fahiş bir yanlıştır. Sen herhangi bir mevkideki ey memur; işte sana haklar, para, mevki ve konum. Bu haklar karşılığında da bir o kadar yükümlülüklerin vardır. Bazen o miktarda hak talep ediyor; ancak o haklar karşılığında yerine getirmesi gereken yükümlülüklere gelince sadece çeyreğini, beşte birini, üçte birini ya da küçük bir bölümünü yerine getiriyor. Hakları olması gerekir elbette. Haklar da var olmalıdır; hakların ve yükümlülüklerin miktarlarını belirleyip düzenleyen kanunlar ve tüzükler de.”
“Ancak üzerimize düşen aynı zamanda insafla bakmak ve yükümlü olduğumuz emaneti eda etmektir. Bu yükümlülüklerin hakkını zayi etmemem gerekir. Hatta bana verilen hakların karşılığı olan yükümlülükleri tamamen yerine getirmeliyim; haklara bir gözle, yükümlülüklere de başka bir gözle bakmamalıyım. Haklarımı nasıl zayi etmiyorsam yükümlülüklerimi de zayi etmemeliyim. Bu yüzden kardeşlerim vazifemizi yaparken arzu ettiğimiz gaye olan rahat, refah, gelişim ve yaşama yönelik taleplerin gerçekleşmesi (düzeyine) erişebilmemiz için mutlaka haklar ile yükümlülükler arasında denge var olması ve haklar ile yükümlülükler arasındaki dengeyi gözetmemiz gerekir. İşte bu beş prensibin mutlaka dikkate alınması gerekir.”
“İşi bozan faktörler nelerdir peki? İnşa’Allah bunu da önümüzdeki hutbede zikredeceğiz. Şu zikrettiklerimize karşın bir de işi bozan unsurlar vardır. İşte bunlar da bizlerin gecikmesine ve bu durumda olmamıza neden olmuştur. İnşa’Allah bunları da önümüzdeki hutbede zikredeceğiz.”
“Yüce Allah’tan bizlere sevdiği ve hoşnut olduğu şeyleri yapma başarısını vermesini niyaz ederiz. Şüphesiz O Semî-i Mucîb’dir (Pek işiten ve dualara icabet edendir). Ve Dualarımızın sonu ‘Âlemlerin Rabbi’ne hamdolsun’dur. Allah’ın salât ve selâmı Hz. Muhammed’e ve O’nun pek Pâk, pek Güzel (kokulu) Hanedânı’na (Ehlibeyti’ne) olsun!”