یکی از اصحاب امام حسین علیه السلام که در کنار سایر اصحاب در روز عاشوراء جان خود را در راه رضای خدا و یاری امام حسین علیه السلام فدا نموده و به درجه رفیع شهادت نائل گردید، جناب حر بن يزيد بن ناجية بن قعنب بن عتاب بن هرمي بن رياح من بني تميم بود. حر از افراد سرشناس عرب و از پهلوانان اسلام به شمار می رفت. وی یکی از فرماندهان قبیله بنی تمیم بود و عبید الله بن زیاد وی را با هزار سوار برای ممانعت از ورود امام حسین علیه السلام به کوفه گسیل داشت. وی در منطقه ای بنام ذی حسم با سپاه امام حسین علیهه السلام روبرو گردید و در جناح چپ سپاه امام علیه السلام مستقر شد و سپاه امام را به سمت کربلا هدایت نمود. وی تا روز دهم در کربلا ماند و پس از آنکه اصرار بنی امیه مبنی بر جنگ با امام حسین علیه السلام را دید به فکر فرو رفت و آهسته آهسته به سمت امام حسین علیه السلام حرکت نمود. احوالات او دگرگون شد تا جائیکه همراهانش احوال او را جویا شدند. وی در پاسخ گفت: اکنون خود را مخیر بین بهشت و جهنم یافته ام و به خدا بجز بهشت چیز دیگری را اختیار نخواهم نمود حتی اگر پیکرم تکه تکه شده سوزانده شود! سپس سوار بر اسب خویش به سوی امام حسین علیه السلام شتافت و به ایشان پیوست.

وی در محضر امام حسین علیه السلام ایستاد و توبه خویش را اعلام نمود. امام حسین علیه السلام در پاسخ به وی فرمودند: خداوند توبه تو را پذیرفت و تو را مورد بخشش قرار خواهد داد. حر ( رحمة الله علیه) از امام حسین علیه السلام برای نبرد با سپاه بنی امیه رخصت طلبید. امام علیه السلام به وی اجازه دادند. وی به میدان نبرد رفت و به رجز خوانی پرداخت و پس از آن بیش از چهل نفر از سپاهیان دشمن را به هلاکت رساند. پس از آن چند نفر از مردان سپاه بنی امیه به حر حمله ور شده و ایوب بن مسرح و شخصی دیگر وی را به شهادت رساندند.

اصحاب امام حسین علیه السلام پیکر نیمه جان حر ریاحی را نزد امام بردند. امام حسین علیه السلام خاک از پیشانی حر زدوده خطاب به وی فرمودند: تو آنچنان که مادرت تو را حر( آزاده) نامید آزاده ای، تو در دنیا آزاده و در آخرت خوشبخت خواهی بود.

امروز مرقد حر بن یزید ریاحی در منطقه ای به همین نام در اطراف کربلا زیارتگاه عاشقان نهضت سرخ حسینی است.

شنیده ها حکایت از انتقال پیکر حر از سوی افراد عشیره اش به این منطقه دارد و هیچ سندی برای این مدعی وجود ندارد.