ترمیم قرآن متعلق به قرن چهاردهم هجری با جدیدترین متد

مرکز ترمیم نسخ خطی وابسته به کتابخانه و بخش نسخ خطی آستان قدس عباسی از ترمیم قرآن نفیسی متعلق به قرن چهاردهم هجری خبر داد.

این قرآن از آثار یکی از موسسات علمی استان نجف است که به قرن چهاردهم هجری باز می گردد و یکی از قرآنهای نفیس و مهمی است که گذشت زمان و شیوه نگهداری صفحات این کتاب را تحت تاثیر قرار داده است. بنابراین قرآن یاد شده با متدهای فنی جدید و مورد تایید به منظور حفظ و نگهداری آن ترمیم شد.

لیث علی لطفی، رئیس مرکز یاد شده در مصاحبه با شبکه جهانی الکفیل گفت، مرکز ترمیم و تعمیر نسخ خطی به لطف خداوند از تجربیاتی برخوردار بوده که آن را شایسته ترمیم همه نسخ خطی نموده است. این مرکز توجه بسیاری به نسخ قرآنی داشته است از جمله قرآنی که تاریخ آن به ابتدای قرن چهاردهم هجری باز می گردد.

به گفته وی، علت نفیس بودن این کتاب تزئینات موجود بر روی جلد خارجی که جلد لاکی نامیده می شود و نیز نقش و نگارهای گیاهی و طلاکاری موجود بر روی کاغذ و اسامی سوره ها است که با طلای خالص نوشته شده اند. این ویژگی که قرآن مذکور دارا است انگیزه ای برای ترمیم چنین نسخه خطی بود.

لطفی گفت: بعد از انجام اقدامات اولیه شناسایی این نسخه خطی مشخص شد که جلد آن از اطراف از بین رفته، بخشهایی از تزئینات روی کتاب و ورقهای آن دچار شکاف ها، شکستگی و پارگی هایی شده که موجب از بین رفتن قسمتهایی از نسخه خطی شده است. همچنین برخی برگه های آن به دلیل رطوبت مستقیم به یکدیگر چسبیده است و این چالش بزرگی به شمار می رفت اما پرسنل ما برای ترمیم آن مصصم بودند.

وی افزود: سپس اقدامات ترمیم و تعمیر نسخ خطی از طریق بررسی های آزمایشگاهی بیولوژی و شیمیایی آغاز گردید و طرحی برای ترمیم و تعمیر از طریق توصیه های دو آزمایشگاه وضع گردید که به نحو ذیل است:



- انجام فرآیند ثبت تصویری نسخ خطی و ثبت همه آسیب های ظاهری آن.

- پاکسازی نسخه خطی با استفاده از قلم موی طبیعی مخصوص و پاکسازی طلاکاری.

- ترمیم ورق های شکسته و قسمتهای از بین رفته با استفاده از کاغذ واشی و در ابعاد مختلف جهت تعویض بخشهای از بین رفته.

- ترمیم جلد خارجی و روکش مجدد آن با ماده تولیدی مرکز.

- دوخت نسخه خطی به همان روشی که یافت شده است.

- قرار دادن جلد ترمیم شده بر روی نسخه خطی و در جعبه ویژه نگهداری آن.

وی در پایان گفت، این قرآن طبق جدیدترین شیوه ها و مکانیزم ها ترمیم شد بدون اینکه بر اصل نسخه تاثیری بگذارد. همچنین هویت و مفاهیم تاریخی آن حفظ گردید. این اقدام در مدت زمان بی سابقه ای پایان یافت و یک نسخه کامپیوتری ویژه آن به منظور نگهداری اصل آن تهیه شد.