موزه الکفیل؛ مقصد کارشناسان جهت شناسایی شاهکارها و اشیای نفیس

موزه نفایش و نسخ خطی الکفیل وابسته به آستان قدس عباسی یکی از مهمترین موزه‌های جهان اسلام به شمار می‌رود که مجموعه غنی و پرباری از آثار باستانی و شاهکارهای هنری را در بر گرفته است.

تاسیس و اهداف آن

موزه الکفیل از نخستین موزه‌هایی است که در عتبات مقدس عراق افتتاح شد و افتتاحیه رسمی آن در سال ۲۰۰۹ بود. پیش از آن اقدامات مقدماتی انجام شده بود که شامل تبلور ایده تا اجرا و در نهایت افتتاح آن بود که با حمایت سید احمد صافی(دام عزه) متولی شرعی آستان قدس عباسی به سرانجام رسید.

پرسنل این موزه از زمان افتتاح آن همواره در چارچوب برنامه کاری سنجیده‌ای برای ارتقا و قرار گرفتن آن در رده موزه‌های بین‌المللی تلاش کرده‌اند و این موزه علی رغم مدت زمانی کوتاه توانست توجه علاقمندان و کارشناسان عراقی و خارجی در حوزه موزه را به خود جلب کند.

صادق لازم الزيدی، رئیس بخش موزه الکفیل گفت: موزه الکفیل از زمان آغاز فعالیت آن تلاش گسترده‌ای برای همسویی با پیشرفت‌های علمی جهانی در امور موزه داری داشته است. ما نیز بازدیدهای متعددی از موزه‌های عراقی و خارجی جهت اطلاع از تجربیات دیگران در این زمینه داشته‌ و توانسته‌ایم که پیشگام باشیم. پس موزه الکفیل به یکی از موزه‌هایی بدل شده که همه بخش‌های آن مورد تحسین قرار می‌گیرد.

تبادل فرهنگی

به گفته ریاست موزه، موزه‌ها به ابزار مهمی برای مبادله فرهنگی، غنی ساختن فرهنگ‌ها و توسعه تفاهم متقابل و همکاری و صلح میان ملت‌ها شده‌اند. این پیام روز جهانی موزه و هدف آن است که موزه ها صرفا اماکنی برای نمایش آثار و شاهکارهای نادر و نفیس و نگهداری آنها نیستند بلکه نقش دیگری را ایفا کرده‌اند که اهمیت آن کمتر از حفظ و نگهداری آنها نیست و آن نحوه ارتقای میراث فرهنگی کشور است.

نگهداری میراث خطی و میراث اسلامی

موزه الکفیل زمینه‌های گسترده‌ای برای همکاری و اقدام مشترک با سایر عتبات مقدس عراق و همچنین برخی دانشگاه‌ها و موسسات مرتبط با موضوع موزه دارد که هدف آنها مرمت آثار تاریخی و نفیس و نسخ خطی و آموزش پرسنل شاغل در آنهاست.

صادق الزيدی، رئیس این موزه عنوان داشت: موزه الکفیل با آستان قدس امامین کاظمین (علیهما السلام) در اقدامات مهمی چون ترمیم آثار باستانی و نسخ خطی و آموزش پرسنل همکاری دارد و تسهیلات زیادی ارائه کرده و فضایی برای کمک به نویسندگان و پژوهشگران جهت نگارش پایان نامه‌ها و رساله‌های دانشگاهی درباره موضوعات و مباحث تاریخی و موزه‌داری را گشوده است و تعداد مقالات نوشته شده به ۱۰ مقاله رسیده که در آشنایی با فعالیت موزه‌داری سهیم است.

وی ادامه داد: این موزه نخستین شماره از مجله فرهنگی و تخصصی موزه الکفیل را منتشر کرده که درباره آثار باستانی و موزه‌ها است و مطالعات علمی و پژوهش‌های نویسندگان مهم، اخبار و فعالیت‌ها و گزارش‌ها و نیز میراث جهانی و خوانش‌های ویژه کتب مرتبط با موزه و گفتگوهای فرهنگی و مقالات ادبی درباره رویکردها و قهرمانی‌های تاریخی حضرت ابوالفضل عباس (علیه السلام) را در بر می‌گیرد.

مجله فرهنگی موزه الکفیل ارائه نشریات خود را به صورت نیم سالانه ادامه خواهد داد تا در حفظ میراث اسلامی و جمع آوری آثار ارزشمند موزه سهیم باشد.



تمجیدها: این موزه ترکیبی از مدرنیته در فناوری و اصالت در هویت فرهنگی است.

موزه الکفیل یک پایگاه در حوزه میراث است که کارشناسان موزه و هنرهای اسلامی و هیات‌های علاقمند در زمینه موزه‌داری و آستان باستانی جهت کسب اطلاع از فعالیت‌ها و اشیای نفیس عرضه و نگهداری شده در آن به طور مستمر در آنجا در رفت و آمد هستند.

محمد قريش، کارشناس طراحی از کشور کانادا گفت: من در زیارت اخیرم به آستان قدس عباسی در شهر کربلا از موزه الکفیل به منظور شناخت ابعاد تاریخی و فرهنگی، کیفیت اشیا و نسخ خطی آن، اطلاع از نحوه ترمیم و نگهداری آثار به روش‌های علمی نوین و نیز آگاهی از فرایند توسعه میراث از سوی تیم کاری پیشرفته و با مدیریت حرفه‌ای بازدید کردم که با برخورداری اعتبار و شفافیت کامل از بسیاری از موزه‌های جهان پیشی می‌گیرد.

فرج عبدالعزیز، مورخ لیبیایی گفت: موزه الکفیل فناوری‌های نوینی در زمینه حفظ میراث اسلامی و انسانی قدیمی دارد و ما تعهد زیادی نسبت به مستندسازی و حفظ آثار موزه، از جمله هدایا، آثار باستانی، شمشیر، خنجر، شمعدان، پارچه، فرشها، و غیره یافتیم.

در همین راستا، احمد بو داوود، پژوهشگر الجزایری گفت: این موزه ثروت تاریخی و باستانی عظیمی در اختیار دارد و علاوه بر آن عناصر حرفه‌ای توانمندی را داراست که با میراث فرهنگی برای حفظ، مرمت و تعمیر آثار به روش‌های علمی سیستماتیک سرو کار دارند.

فوزی الغويل، خبرنگار و پژوهشگر لیبیایی عنوان داشت: موزه اشیای نفیس و نسخ خطی الکفیل دستاورد تاریخی، تمدنی و فرهنگی و دینی به شمار می‌رود. زیرا آستان قدس عباسی به این میراث فاخر و ارزشمند که بیانگر اصالت ملت عراق است اهتمام می‌ورزد.



اقدامات توسعه‌ای برای ارتقا به سطوح جهانی

با دستور مستقیم سید احمد صافی (دام عزه) متولی شرعی آستان قدس عباسی دیدگاهی برای آغاز پروژه توسعه ساختمان‌های اطراف حرم مطهر حضرت ابوالفضل عباس (علیه السلام) به وجود آمد تا با ساختمان موزه که متشکل از ۶ طبقه است آغاز شود و در پایان به گلدسته‌ای به طول حدود ۸۰ متر ختم شود.

ضياء الصائغ، رئیس بخش پروژه‌های مهندسی آستان قدس عباسی گفت: این بنا در ابتدای طرح توسعه بر اساس سبک عمرانی متمایزی خواهد بود که ضمن حفظ میراث کربلا امکانات خدماتی مهمی را برای زائران شهر کربلای معلى فراهم می‌کند.