El-Kefîl El Yazmaları ve Nadir Eserler Müzesi’nde sergilenen birbirinden değerli antika halılar; sergilenmesi, depolanmaları ve restorasyonlarına dair…

Mukaddes Hz.Abbas (Allah'ın selâmı üzerine olsun) Türbesi’ne bağlı El-Kefîl El Yazmaları ve Nadir Eserler Müzesi’nde sergilenen eserlerin arasında antika halılar bulunuyor. Dünyanın dört bir yanından gelen Ehlibeyt (Allah'ın selâmı hepsine olsun) aşıkları tarafından Haşimoğulları’nın Dolunayı Hz.Ebulfazl Abbas’a (Allah'ın selâmı üzerine olsun) duydukları sevgiyi ifade etmek için hediye edilen ve %95’i İran, geri kalanı da Türk ve Afgan halılarından oluşan bu değerli koleksiyondan biraz söz etmek istedik.



Müze Sorumlusu Sâdık Lazım Uluslararası El-Kefîl Ağı’na açıklamalarda bulunarak şunları söyledi: “El-Kefîl Müzesi’nde bulunan halılar en nadir halılardan sayılmaktadır. Bunun ardındaki neden de büyük çoğunluğunun el yapımı İran halısı olmasıdır. İranlılar Haşimoğulları’nın Dolunayı Hz. Ebulfazl Abbas’a (Allah'ın selâmı üzerine olsun) çok güçlü bir bağlılık duygusu besliyorlar ve bir halı eğer O’nun pâk ziyaretgâhı’na hediye edilecekse mümkün olan en iyi halı olması için özeniyorlar. Bunun için de yaratıcılıklarını ve zanaatkârlarını son damlasına kadar zorlayıp son derece büyük emek harcıyorlar. Ayrıca yaptıkları halının aynısını bir daha yapmıyorlar. Bu yüzden İran halıları çok nadir sayılıyor. Bir de Hz.Ebulfazl Abbas’ın (O'na selâm olsun) Mukaddes Ziyaretgâhı’na gelen ziyaretçiler tarafından hediye edilen halılar bulunuyor.”

“2007 yılında Mukaddes Türbe’nin depolarını aldığım zaman depoda büyük sayıda el yapımı halılar bulunuyordu. Orada bu alanda uzman Iraklılardan yardım alarak bu halıların ayrıştırılıp tasnif edilmesini, belgelenmesini ve görüntülenmesini gerçekleştirdik. Sayıları binlerle ifade ediliyordu. En kaliteli olanları da Kaşân halılarıydı. Bunlara ek olarak Kirman, Meşhed, Melayîr, Kum, Bicâr, Horasan, Buhara ve Enkelâs halıları vb birçok türde halılar bulunuyordu. Müzede bulunan halıların %95’ini İran halıları oluşturmaktadır. Geri kalanları ise Türk ve Afgan halılarıdır.”

“Müze salonundaki el yapımı halılardan az sayıda var. Çünkü bizde binden fazla hal var ve yerimiz bunlara kıyasla küçük. Halılar keten kumaş üzerine sabitlenip uygun renkli başka bir kumaş ile çerçevelenmekte ve halının ağırlığının dokusuna etki etmemesi için eğik bir şekilde sergilenmektedir. Ayrıca halının renklerine etki etmemesi için az bir aydınlatma yapılmakta ve sergileme işleminin halıyı muhafaza edecek şartlarda olmasına dikkat edilmektedir.”

“Halıların depolanmasına gelince bu da depolar personeli tarafından hazırlanan bir programın veritabanı kullanılarak yapılmaktadır. Her bir halının kendi barkodu bulunuyor. Ayrıca halıların belgelenmesinde kullanılan en modern metotlardan biri olan ve ciklet metodu olarak bilinen bir metot kullanarak depolama yapıyoruz. Bu çalışma için müze çalışanlarımızdan biri gönüllü oldu ve Japonya’da kurs aldı. Bu metot bizde bulunan atmosfer ile uyumludur. Bu metotta halı bir boruya sarılıyor, akabinde selefon ve naylondan oluşan bir tabaka ile kaplanıyor. Akabinde halı bir kete kumaşı ile kaplanıyor. Bunlarla birlikte depolama için uyumlu sıcaklık ve nem koşulları sağlanıyor ve her bir halı her altı ayda bir havalandırma ve kontrol için açılıyor. Ayrıca haşerelere ve zararlılara karşı korumak amacıyla halılara bazı natürel maddeler uygulanıyor.”

“Elimizde halıların onarımı konusunda Irak düzeyinde uzman profesyonel bir kadro var diyebiliriz. Bunun için müze personelimizi çok sayıda yoğun kapsamlı kursa tabi tuttuk. Irak’ın milli müzesi ile de işbirliğimiz oldu. Kendi kadromuzu tabi tuttuğumuz halıların bakım, onarım ve restorasyonuna dair kurslara onların personelini de dahil ettik. Halılar ömürleri ile ifade ediliyor. Halıların ömrü yüzyıldan az ise içerisindeki zararları onarmak mümkün oluyor. Ancak halılar çok eski ise ve onarıma dayanmıyor ise halıyı muhafaza etmek ve zarar görmüş bölümde artış olmaması için arkasına bir parça kumaş sabitliyoruz. Halıların değerlendirilmesi ve kalitesi; içerisinde kullanılan malzemeye (ipek, yün vs) ve içerisindeki düğüm sayısına göre belirleniyor. Ne kadar çok düğüm olursa halı o daha iyi ve daha titizlikle dokunmuş oluyor. Aynı şekilde renkler de göz önüne alınıyor. Bazı halılarda doğal renkler var iken bazılarında da kimyasal renkler (yapay boyama) oluyor.”
Okur yorumları
Yorum bulunmuyor
Yorum ekle
İsim:
Ülke:
E-posta:
Paylaş: